शेतकरी – आपला अन्नदाता मराठी निबंध । Essay on Farmer in Marathi
आपल्या देशात “शेतकरी राजा” हा शब्द खूप आदराने घेतला जातो. कारण शेतकरीच आपल्याला रोजच्या जेवणाचा आधार देत असतो. आपण जे अन्न खातो, त्यात त्याच्या कष्टांचं योगदान असतं. त्याच्या कष्टाशिवाय आपल्याला ताटात तांदूळ, गहू, भाज्या, फळं काहीच मिळणार नाहीत. म्हणूनच आपण शेतकऱ्याला आपला अन्नदाता म्हणतो. चला तर मग, आज शेतकऱ्यांच्या कष्टांचा, त्याच्या भावनांचा आणि त्याच्या जीवनाचा एक सुंदर प्रवास जाणून घेऊया.
शेतकरी वर मराठी निबंध । Marathi Essay on Shetkari
शेतकऱ्याचं जीवन :
शेतकऱ्याचं जीवन खूप साधं असतं, पण त्याच्या साधेपणातही त्याच्या कष्टांची एक कहाणी असते. पहाटेच्या अंधारात, जेव्हा सर्वजण गाढ झोपेत असतात, तेव्हा शेतकरी आपल्या शेताची वाट धरतो. निसर्गाच्या अनेक बदलांशी जुळवून घेत, तो आपल्या शेतात रोज नवीन आशा आणि उमेद घेऊन उभा राहतो. त्याचं अंगण म्हणजे त्याचं शेत, त्याची मातीतल्या धुळीत खेळणारी पायं म्हणजे त्याच्या मेहनतीची साक्षच आहे.
आपल्याला कधीच कळणार नाही की शेतकरी आपलं पोट भरण्यासाठी किती कष्ट घेतो. शेतातल्या प्रत्येक दाण्यात त्याच्या घामाचा सुगंध असतो. पावसाची वाट बघणं, जमिनीत पेरणी करणं, पीक वाढवणं, आणि शेवटी त्याची कापणी करणं हे सगळं तो मनापासून करतो. त्याचं संपूर्ण जीवन शेतासाठीच समर्पित झालेलं असतं.
शेतकऱ्याची मेहनत सांगायला शब्द सुद्धा अपुरे पडतात. पावसाळ्यात शेतात चिखलात चालत, उन्हात कष्ट करत, त्याच्या हातांनी रोपं लावताना त्याच्या मनात एकच इच्छा असते आणि ती म्हणजे आपलं पीक चांगलं यावं. आपल्या कुटुंबासाठी आणि संपूर्ण जगासाठी तो स्वतःला झोकून देतो.
प्रत्येक शेतकऱ्याचं एक स्वप्न असतं ते म्हणजे त्याच्या शेतात हिरवाई फुलावी, धान्यांनी त्याचं, आपलं घर भरावं, आणि सर्वांचं कुटुंब हसत-खेळत राहावं. पण या स्वप्नांना साकार करण्यासाठी तो ज्या संघर्षातून जातो, त्याचं वर्णन करणं खरंच अवघड आहे. कधी पाऊस पडत नाही, तर कधी जास्तच पाऊस पडतो, कधी कीड पिकं खाते, तर कधी वादळामुळे पिकांची नासाडी होते. हे सगळं सहन करून सुद्धा शेतकरी पुन्हा नव्या जोमाने कामाला लागतो.
शेतकरी फक्त आपल्या कुटुंबाचा नव्हे, तर निसर्गाचा एक भाग आहे. शेतकऱ्याचं जीवन फक्त आनंदाचं नाही, तर त्यात खूप अडचणी देखील आहेत. हवामानाबद्दल आपण कधीच अंदाज लावू शकत नाही. जर पाऊस वेळेवर आला नाही, तर शेतातील पीक कोमेजतं, आणि जर पाऊस जास्त पडला, तर पिकं पाण्यात बुडतात.
अशावेळी शेतकऱ्याला चिंता सतावते. त्याच्यावर बँकेचं कर्ज असतं, पण तो त्याच्या कष्टांनी ते पूर्णपणे फेडतो. कधी कीड लागली, तर सगळं पीक खराब होतं. अशा वेळी शेतकऱ्याला खूप नुकसान सहन करावं लागतं. पण तरीही तो हार मानत नाही, कारण त्याच्या मनात एकच विचार असतो – ‘ जगाचा पोशिंदा हरून कसं चालेल.’
शेतकऱ्यांच्या मेहनतीचं महत्त्व :
शेतकऱ्याचं महत्त्व खूप मोठं आहे. आपण बाजारातून आणलेल्या प्रत्येक धान्यामागे त्याचे कष्ट असतात. तांदूळ, गहू, भाज्या, फळं – सगळ्या गोष्टी तो आपल्या मेहनतीने उगवतो. तो जर नसता, तर आपल्या ताटात अन्न असतं का? आपल्या पोटात जाणारं अन्न हे शेतकऱ्याने आपल्या कष्टाने पिकवलंय, हे विसरू नका.
शेतकऱ्यांच्या समस्या :
शेतकऱ्यांना अनेक समस्या असतात. पाण्याची कमतरता, पावसाचं अनियमितपण, शेतीसाठी लागणारे खते, बियाणं, औषधं यांचा खर्च खूप असतो. त्याच्यावर कर्जाचा डोंगर असतो आणि तो कधीच संपत नाही. त्याला सरकारकडून मिळणारी मदत कधीच पुरेशी नसते. त्याची मेहनत त्याला नेहमीच चांगलं फळ देतेच असं नाही, म्हणूनच कधी कधी तो खूप निराश तर होतो, पण कधीच हार मानत नाही.
शेतकऱ्यांना मदतीची गरज :
आपल्याला शेतकऱ्यांना मदत करायला हवी. जर आपण त्याला मदतीचा हात दिला, तर तो आपल्या देशासाठी अधिक मेहनत करू शकेल, अन्नधान्य आणखी चांगलं उगवू शकेल. आपल्याला त्याचं श्रम, त्याची मेहनत समजून घ्यायला हवी. आपल्या सरकारने त्याला अधिक मदत द्यायला हवी, त्याचं कर्ज माफ करायला हवं, त्याला शेतीसाठी लागणारी साधनं कमी दरात उपलब्ध करून द्यायला हवीत.
आजच्या काळात शेतीत तंत्रज्ञानाचा वापर खूप वाढला आहे. आता शेतकऱ्यांसाठी नवीन यंत्र, तंत्रज्ञान उपलब्ध आहे. ट्रॅक्टर, पाणी पंप, कीटकनाशक यंत्रणा यांचा वापर करून शेतीतील कामे अधिक सोपी होऊ शकतात. यामुळे शेतकरी कमी वेळात अधिक पीक घेऊ शकतात. पण अजूनही खूप शेतकरी यापासून वंचित आहेत. त्यांना हे तंत्रज्ञान शिकायला आणि वापरायला मदतीची अतोनात गरज आहे.
शेतकऱ्यांच्या ह्याच कष्टांमुळे त्यांच्या आरोग्यावरही परिणाम होतो. उन्हात, पावसात, थंडीत ते काम करत असतात. त्यांना पुरेसा आराम मिळत नाही. त्यांना शरीराला आवश्यक असणारा आहारही पुरेसा मिळत नाही. म्हणूनच त्यांना आरोग्याची काळजी घ्यायला हवी. आपल्याला त्यांचं आरोग्य तपासण्यासाठी आरोग्य सेवा सुद्धा उपलब्ध करून द्यायला हवी.
शेतीचं महत्त्व आणि शेतकऱ्यांची किंमत :
शेती हा आपल्या देशाचा मुख्य आधार आहे. आपल्या अन्नधान्याची पूर्तता शेतकरीच करतो. जर शेतकरी नसता तर आपण काय खाल्लं असतं? त्याची मेहनत, त्याचं श्रम पाहून आपण त्याला “अन्नदाता” म्हणतो. पण आपल्या ताटात आलेल्या अन्नाचा आपण योग्य सन्मान करतो का?
आपल्याला त्याच्या श्रमाचं खरं मोल समजून घ्यायला हवं. बाजारात जेव्हा आपण भाजी घेतो, तांदूळ घेतो, आणि कधी कधी तर अन्न फेकून सुद्धा देतो, तेव्हा त्याच्या मागे शेतकऱ्याची किती मेहनत आहे, हे आपल्याला लक्षात ठेवलं पाहिजे.
शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या आणि त्याचं दुःख :
आजकाल अनेक शेतकरी आत्महत्या करत आहेत. त्यांच्या कष्टांनंतरही जेव्हा त्यांना त्यांच्या पीकाचं योग्य मूल्य मिळत नाही, तेव्हा कर्जाचं ओझं वाढतं, त्यामुळे ते हताश होतात. त्यांना असं वाटतं की त्यांच्या जीवनाचा आता काहीच अर्थ नाही. अशा वेळी ते आत्महत्येच टोकाचं पाऊल उचलतात. हे खूप वेदनादायक आहे. एक शेतकरी जेव्हा जीवन संपवतो, तेव्हा आपला देश एक पोशिंदा गमावतो.
शेतकऱ्यांसाठी सरकारी योजना :
आपल्या सरकारने शेतकऱ्यांसाठी अनेक योजना आणल्या आहेत. पण त्यांचा लाभ प्रत्येक शेतकऱ्यापर्यंत पोहोचत नाही. कर्जमाफी, पाण्यासाठी योजना, खते आणि बियाणांसाठी अनुदान या गोष्टी त्यांना मिळायला हव्यात. सरकारने शेतकऱ्यांच्या समस्या समजून घेऊन त्यांना अधिक मदत करायला हवी.
शेतकऱ्यांच्या कष्टांना दिलासा देण्यासाठी आपण सर्वांनी एकत्र येऊन प्रयत्न केला पाहिजे. त्यांच्या समस्यांचं निराकरण करण्यासाठी आपण सरकारकडे मागणी करायला हवी. त्यांच्या पिकांना योग्य भाव मिळावा, त्यांना कमी व्याजदरात कर्ज मिळावं, त्यांची मेहनत फुकट जाऊ नये, या गोष्टींकडे आपण सगळ्यांनीच लक्ष ठेवलं पाहिजे.